نتایج رتبه بندی بین المللی تایمز ۲۰۲۰ اعلام شد / رشد چشمگیر حضور دانشگاه های کشور رتبه اول ایران از نظر تعداد دانشگاهها در میان کشورهای اسلامی

پایگاه رتبه بندی تایمز یکی از معتبرترین نظام های رتبه بندی بین المللی است که دانشگاه های جهان را رتبه بندی می کند. در حالی که در سال  2012  تا 2014 از ایران تنها  یک دانشگاه و در سال 2015 دو دانشگاه صنعتی شریف و صنعتی اصفهان در این رتبه بندی حضور داشتند در سال 2016 تعداد دانشگاهها به 8 مورد و در سال 2017 به 13 دانشگاه و در 2018 و 2019 این تعداد  به ترتیب به  18 و 29 دانشگاه افزایش یافته است. در رتبه بندی اخیر در سال 2020 با ورود 11 دانشگاه جدید شاهد حضور40 دانشگاه از جمهوری اسلامی ایران در جمع 1396 دانشگاه برتر جهان  از 92 کشور بوده و این موضوع نوید بخش حرکت هر چه بیشتر دانشگاه­های توانمند ایران در رتبه بندی­های معتبر بین المللی است. دانشگاههای یاسوج، بین المللی امام خمینی، علوم پزشکی تبریز، علوم پزشکی اصفهان، دانشگاه کردستان، بوعلی سینا، سمنان، شاهد، شهید چمران اهواز، شهر کرد و دانشگاه علوم پزشکی شیراز برای اولین بار در رتبه بندی تایمز حضوریافته اند. بر این اساس در رتبه بندی تایمز در سال 2020، دانشگاه صنعتی نوشیروان بابل، با قرار گرفتن در  بازه رتبه­ای 351-400  و دانشگاه یاسوج با قرار گرفتن در بازه رتبه ای401-500 به عنوان دانشگاه های اول و دوم ایران در این رتبه بندی معرفی شده اند. رتبه دانشگاه­های ایران در جدول نشان داده شده است. لازم به ذکر است که دانشگاههایی که رتبه بندی آنها در بازه یکسان هستند همگی هم رتبه بوده و ترتیب اسامی ذکر شده در این گزارش مطابق با سامانه رتبه بندی تایمز و بر اساس حروف الفبا ( به لاتین ) است. بنابراین دانشگاه های امیر کبیر، صنعتی شریف، کاشان، علوم پزشکی مشهد و علوم پزشکی تهران در رتبه سوم قرار گرفته و سایر دانشگاهها نیز در بازه های یکسان هم رتبه هستند.

در رتبه بندی تایمز در سال 2020 در مقایسه با سال 2019  همزمان با افزایش تعداد دانشگاههای کشور ارتقای جایگاه  100 پله ای  برخی دانشگاه های کشور از جمله دانشگاه صنعتی شریف دانشگاههای علوم پزشکی مشهد، علوم پزشکی تهران، علوم پزشکی ایران، علوم پزشکی شهید بهشتی و علوم پزشکی مشهد بوده است.

روش شناسی رتبه بندی تایمز

پایگاه رتبه بندی تایمز یکی از نظام های معتبر بین المللی است که از سال 2004 مراکز آموزش عالی را در سرتاسر جهان مورد ارزیابی و رتبه بندی قرار داده است.  این رتبه بندی از 13 شاخص به شرح جدول زیر در قالب 5 معیار کلی آموزش با وزن 30 درصد، پژوهش با وزن 30 درصد، استنادات با وزن 30 درصد، وجهه بین المللی با وزن 7.5 درصد و ارتباط با صنعت با وزن 2.5 درصد بهره گرفته است.

محاسبات رتبه بندی تایمز توسط شرکت خدمات حرفه ای پرایس واتر هاوس کوپرز (PWC) انجام شده است. محاسبات شاخص ها و نمرات توسط 3 منبع اطلاعاتی صورت گرفته است که این منابع عبارت هستند از:

1. داده های ارسالی از دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی که به صورت خود اظهاری جمع آوری می گردند
2.  داده های حاصل از نظرسنجی شهرت توسط متخصصین آموزش عالی
3. اطلاعات تولیدات علمی موسسات آموزش عالی نمایه شده در پایگاه استنادی اسکوپوس.

داده های رتبه بندی سال 2020 بیش از 25000 نشریه علمی را که توسط پایگاه اسکوپوس الزویر نمایه می شود را در برمی گیرد.تولیدات علمی دوره  5 ساله 2014-2018 و استنادات دوره شش ساله 2014-2019 را شامل می شود.

جایگاه دانشگاههای جهان در رتبه بندی تایمز 2020

در رتبه بندی تایمز 2020، دانشگاه برتر جهان  از 92 کشور رتبه بندی شده اند که دانشگاه های کشورهای برونئی ، کوبا ، مالت ، مونته نگرو ، پورتوریکو و ویتنام برای اولین بار در این رتبه بندی حضور داشته اند.

کشور چین با دو دانشگاه Tsinghua University و دانشگاه پکن که به ترتیب در رتبه های 23 و 24 قرار دارند  بهترین رتبه های  دانشگاه­های آسیا را از آن خود کرده است.

در رتبه بندی تایمز 2020، سه دانشگاه آکسفورد، دانشگاه صنعتی کالیفرنیا، و دانشگاه کمبریج ( از انگلیس)  به ترتیب در رتبه­های اول تا سوم قرار دارند. دانشگاههای استنفورد،  MIT ،پرینستون، هاروارد،  ییل، شیکاگو و کالج لندن به ترتیب دررتبه های 4 الی 10 دنیا قرار گرفته اند. در بین 10 دانشگاه برتر جهان 3 دانشگاه از کشور انگلستان و 7 دانشگاه از ایالات متحده بوده اند.

کشور آمریکا با 172 دانشگاه، انگلیس با 100 دانشگاه، چین 81 دانشگاه،  آلمان 48 دانشگاه، فرانسه 38 دانشگاه، استرالیا 35 دانشگاه و کانادا 30 دانشگاه در این رتبه بندی داشته اند.

بهترین رتبه بین المللی دانشگاههای برتر دنیا درکشورهای انگلیس برابر با رتبه 1، آمریکا رتبه 2، سوئیس رتبه 13، کانادا رتبه 18،   چین رتبه 23   ، سنگاپور رتبه 25 ،  آلمان و استرالیا  رتبه 32 ، هونگ کنگ رتبه 35، سوئد رتبه 41،  فرانسه و بلژیک رتبه 45،  هلند رتبه 59، کره جنوبی رتبه 64،  فنلاند رتبه 96، دانمارک رتبه 101، نروژ رتبه 131، اتریش رتبه 134، اسپانیا رتبه 143،  ایتالیا رتبه 149، روسیه رتبه 189  بوده است.

جایگاه دانشگاه­های کشورهای اسلامی در رتبه بندی تایمز 2020

در رتبه بندی سال 2020 تایمز از نظر تعداد دانشگاهها، جمهوری اسلامی ایران با 40 دانشگاه بیشترین تعداد حضور را داشته است.  سایر کشورهای اسلامی کشورترکیه با 34 دانشگاه، مصر با 20 دانشگاه، پاکستان 14،  مالزی 13 دانشگاه، الجزایر  8  دانشگاه، عربستان سعودی 7 دانشگاه ، اندونزی با 6 دانشگاه، اردن با 5 دانشگاه، مراکش و امارات متحده عربی هرکدام 4 دانشگاه،  لبنان 3 دانشگاه، عراق و قزاقستان هرکدام 2 دانشگاه و سایر کشورهای عمان،  نپال ، تانزانیا، جامائیکا، قطر و کویت با یک دانشگاه  قرار گرفته اند.

درمیان دانشگاههای برتر کشورهای اسلامی، عربستان صعودی دربازه 250-201 ، مالزی و امارات متحد عربی در بازه 350-301 ، ایران و اردن در بازه 400-351،  ترکیه دربازه   500-401 بهترین رتبه جهانی را کسب نموده اند.  در مجموع از میان کشورهای اسلامی تنها 12 دانشگاه رتبه زیر 500 داشته اند. این در حالی است که طبق برنامه ده ساله علم، نوآوری و فنآوری کشورهای اسلامی عضو OIC (مصوب 2017  در قزاقستان )  لازم است تا 2026 تعداد 50 دانشگاه  از کشورهای اسلامی  در میان 500 دانشگاه برتر دنیا قرار گیرند.  به همین دلیل باید تلاش های جدی همراه با تهیه برنامه راهبری و نقشه راه مناسب  توسط دانشگاههای این کشورها صورت گرفته تا علاوه بر افزایش تعداد دانشگاهها رتبه و جایگاه مناسب را در سطح بین المللی کسب نمایند.