گزارش تحلیلی فهرست نویسندگان دو درصد برتر

فرمول مورد استفاده برای محاسبه شاخص استنادی مرکب (c score) حاکی از آن است که اثر برخی از شاخص‌ها مانند نرخ خوداستنادی – که می‌تواند در حلقه های استنادی موجب دستکاری در شاخص ها شود – خنثی می‌شود.
۱۲ آذر ۱۳۹۹ | ۱۵:۵۹ کد : ۱۴۸۴ اخبار برگزیده اخبار و رویداد ها
تعداد بازدید:۶۵۹۱
پژوهش‌های علم سنجی در پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC) نشان می دهد که برخی نویسندگان به شکل نظام مند با استفاده از روش هایی مانند خوداستنادی باعث افزایش مجموع استنادات خود می شوند و در جمع نویسندگان برتر قرار می گیرند.
گزارش تحلیلی فهرست نویسندگان دو درصد برتر

به گزارش اداره روابط عمومی و همکاری‌های علمی بین المللی پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC) و به نقل از گروه علم سنجی پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC) و حوزه نظارت و ارزیابی ISC، در تاریخ 16 اکتبر 2020 (اواخر مهر ماه 99)،    مقاله ای با نویسنده مسئول با وابستگی سازمانی دانشکده پزشکی دانشگاه استنفورد به منظور ارائه پایگاه داده‌ای از پژوهشگران در حوزه‌های مختلف علمی در نشریه PLOS BIOLOGY منتشر شد (https://doi.org/10.1371/journal.pbio.3000918).

 این مقاله حاصل پژوهشی بر روی داده های مستخرج از پایگاه اسکوپوس بوده که طی آن فهرستی از نویسندگان در حوزه های موضوعی مختلف ارائه شده است. این فهرست دربرگیرنده اسامی نویسندگانی است که جزو یکصد هزار نویسنده برتر از لحاظ نمره شاخص استنادی مرکب هستند. همچنین، نویسندگانی به این فهرست افزوده شده اند که جزو یکصد هزار نویسنده برتر نیستند اما به لحاظ تاثیر استنادی در جمع نویسندگان دو درصد در حوزه تخصصی مطالعاتی خود قرار می گیرند. بنابراین، این فهرست حدود یکصد و شصت هزار نویسنده را در مجموع در خود جای داده است.  

این فهرست در اصل به روز رسانی فهرستی است که همین نویسندگان در سال 2019 در مقاله ای در همین نشریه منتشر کرده اند (https://doi.org/10.1371/journal.pbio.3000384).

شاخص استنادی مرکب (composite citation index) مجموعه ای از شش شاخص استنادی است که پژوهشگران دانشگاه استنفورد در پژوهش خود معرفی و محاسبه کرده اند. شاخص استنادی مرکب، مجموعه ای از شش شاخص استنادی مجزا است که همگی در یک فرمول ریاضی با استفاده از لگاریتم محاسبه شده است. با این حال، باید توجه داشت که این یک شاخص استنادی است که توسط چند پژوهشگر در یک مقاله تحقیقی ارائه شده است و لازم است کارایی و صحت آن مورد بررسی و راستی آزمایی قرار گیرد.  

فرمول مورد استفاده برای محاسبه شاخص استنادی مرکب (c score) حاکی از آن است که اثر برخی از شاخص‌ها مانند نرخ خوداستنادی – که می‌تواند در حلقه های استنادی موجب دستکاری در شاخص ها شود – خنثی می‌شود.

به علاوه، پژوهش‌های علم سنجی در پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC) نشان می دهد که برخی نویسندگان به شکل نظام مند با استفاده از روش هایی مانند خوداستنادی باعث افزایش مجموع استنادات خود می شوند و در جمع نویسندگان برتر قرار می گیرند. برای نمونه، پژوهشگران ISC در مقاله ای که در سال 2020 منتشر کردندگروهی از نویسندگان را مورد بررسی قرار داده اند که با استفاده از نرخ های خوداستنادی بسیار بالا و غیرنرمال به تولید مقالات داغ (hot paper) می‌پردازند (https://doi.org/10.1007/s11192-020-03749-2).

جالب توجه است که همین نویسندگان در فهرست ارائه شده توسط محققان دانشگاه استنفورد در جمع نویسندگان برتر قرار دارند و نمره شاخص مرکب بالایی کسب کرده اند. در فهرست ارائه شده توسط نویسندگان دانشگاه استنفورد، بیش از 2100 نویسنده با نرخ خوداستنادی 40% و بالاتر حضور دارند که برخی از آن ها نمره مرکب (c score) بالایی نیز دریافت کرده اند. همچنین از  جمله اشکالات عمده استخراج داده ها، بی دقتی در تفکیک نام افراد است به طوری که در چندین مورد افرادی که نام مشابه داشته اند مقالات و ارجاعاتشان با هم جمع شده است.

علاوه بر این، باید توجه داشت که مرجع اصلی ارزیابی، شناسایی و اعلام نویسندگان و موسسات برتر در حوزه های مختلف علمی، پایگاه های استنادی و علم سنجی بین المللی هستند. به عنوان مثال، شرکت کلاریوت آنالیتیکس هر ساله فهرستی از نویسندگان پراستناد دنیا منتشر می کند. این پایگاه در سال های گذشته با توجه به وجود ناهنجاری در نرخ بالای خوداستنادی تعدادی از نویسندگان، آن ها را از فهرست سالانه خود حذف کرده است.

همچنین، پایگاه شاخص های اساسی علم (ESI) فهرست نویسندگان یک درصد برتر دنیا را به طور مستمر اعلام می کند. پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC) نیز هر ساله پس از رفع خطاهای موجود در فهرست ESI با استفاده از روش های آماری و تحلیل های علم سنجی، فهرست نرمال‌شده نویسندگان یک درصد برتر ایران را به دانشگاه های مربوطه اعلام می‌نماید. به این منظور، پایگاه ISC روش مشخص و استانداردی را برای شناسایی و معرفی پژوهشگران پراستناد برتر ایران توسعه داده و منتشر کرده است.

بر این اساس، گزارش های انتشار یافته در سطح کشور و لیست اسامی نویسندگان پر استناد، مورد تایید پایگاه استنادی علوم جهان اسلام نمی باشد.

کلید واژه ها: گزارش تحلیلی گزارش استنفورد 2020


( ۲۷ )

نظر شما :