گزارش تحلیلی سامانه نماگر کووید-۱۹ ISC -در اردیبهشت ۱۴۰۱

به گزارش روابط عمومی و همکاری های علمی بین المللی مؤسسه استنادی علوم و پایش علم و فناوری (ISC)، دکتر محمدجواد دهقانی ریاست ISC گفت: اطلاعات مستخرج از سامانه نماگرکووید-19 (ISC COVID-19 Visualizer) نشان می دهد جمعیت بیماران جدید کشور که در اسفند 215 هزار نفر بود در فروردین 1401 به 71 هزار نفر و در اردیبهشت به 17 هزار و 346 نفر کاهش یافته و بدین ترتیب کل جمعیت بیمار کشور تا آخر اردیبهشت به 7 میلیون و 229 هزار نفر رسیده است.

جهت اطلاع تعداد بیماران جدید دنیا در اسفند 47 میلیون نفر، در فروردین 35 میلیون نفر و در اردیبهشت به 20 میلیون نفر کاهش یافته و میزان کل بیماران دنیا تا آخر اردیبهشت 1401 به حدود 527 میلیون نفر رسیده است.

دهقانی اظهار داشت: روند کاهشی میزان متوسط رشد روزانه بیماری کشور در سه ماه گذشته ادامه داشته به طوری که در اسفند برابر با 0.11 درصد، فروردین 1401 برابر با 0.04 درصد و در اردیبهشت به 0.01 درصد رسیده و در انتهای جدول کشورهای همزمان (13 کشور همزمان در انتشار کووید -19: چین، روسیه، ترکیه، برزیل، اسپانیا، آمریکا، فرانسه، ایران، کانادا، انگلیس، آلمان، پاکستان و ایتالیا) قرار گرفته است. بیشترین میزان متوسط رشد روزانه بیماری در اردیبهشت در میان کشورهای همزمان مربوط به کشورهای چین 0.5 درصد، آلمان 0.3 درصد و ایتالیا 0.27 درصد بوده است. میزان متوسط رشد روزانه بیماری دنیا در اسفند  0.37 درصد و در فروردین 1401 به 0.24 درصد و در اردیبهشت به 0.13 درصد  کاهش یافته است.

وی افزود: بررسی ها حاکی از آن است که ایران در میان کشورهای با جمعیت بیش از 3 میلیون بیمار (36 کشور) از نظر متوسط رشد روزانه بیماری در فروردین با میزان 0.04 درصد و در اردیبهشت با 0.01 درصد در انتهای کشورهای فوق قرار دارد. ضمنا بیشترین میزان متوسط رشد روزانه بیماری در این کشورها مربوط به استرالیا با 0.74 درصد، ژاپن با 0.46 درصد و آلمان با 0.3 درصد می باشد.

دهقانی گفت: نتایج بررسی نشان می دهد که آمار جمعیت فوتی ایران در اسفند برابر با 4812 نفر بوده که در فروردین ماه 1401 به 1286 نفر و در اردیبهشت به 375 نفر یعنی کمترین میزان ممکن در سال گذشته رسیده است. بر این اساس، تا پایان اردیبهشت کل جمعیت فوتی کشور به 141 هزار و 271 نفر رسیده است. تعداد فوتی دنیا در اسفند 201 هزار نفر، در فروردین 130 هزار نفر و در اردیبهشت به 67 هزار نفر رسیده و در نتیجه میزان کل فوتی دنیا تا آخر اردیبهشت به 6 میلیون و 299 هزار نفر رسیده است.

وی ادامه داد: نرخ متوسط رشد روزانه فوتی کشور در اسفند 0.13 درصد، در فروردین  به 0.03 درصد و در اردیبهشت به 0.01 کاهش یافته و در انتهای جدول کشورهای همزمان قرار دارد. بیشترین نرخ متوسط رشد روزانه فوتی در اردیبهشت مربوط به کشورهای چین با 0.37 درصد، کانادا با 0.18 درصد و آلمان با 0.12 درصد می باشد. میزان متوسط نرخ رشد فوتی دنیا در اسفند 0.12 درصد و در فروردین برابر با 0.07 درصد و در اردیبهشت به 0.04 درصد کاهش یافته است.

       در اردیبهشت 1401 در میان کشورهای دنیا با بیش از 3 میلیون بیمار (36 کشور)، ایران با متوسط نرخ رشد روزانه فوتی 0.01 درصد در انتهای جدول قرار دارد. بیشترین متوسط نرخ رشد فوتی روزانه در اردیبهشت مربوط به کشورهای استرالیا با 0.54 درصد، کره جنوبی و اطریش با 0.35 درصد و تایلند با 0.28 درصد بوده است.  

الف- بررسی آمار شیوع بیماری

رییس ISC گفت: نتایج و آمار سامانه کووید-19 به همراه تحلیل های مقایسه ای وضعیت بیماری در کشور و دنیا در ادامه آمده است. روند آمار انتشار بیماری در کشورهای همزمان با جمعیت بیماران کمتر از 20 میلیون نفر تا اردیبهشت 1401 در نمودار 1 نشان داده شده است.

در این نمودار محور افقی بیانگر روز و از اول آبان 1400 الی آخر اردیبهشت 1401 و محور عمودی جمعیت بیمار می باشد. همان طور که در نمودار نشان داده شده است کشورهای همزمان با جمعیت بیمار کمتر از 20 میلیون نفر تا آخر اردیبهشت 1401 به ترتیب صعودی عبارت از روسیه، ایتالیا، ترکیه، اسپانیا، ایران، کانادا، پاکستان و چین بوده است. ضمنا 5 کشور دیگر (آمریکا، برزیل، فرانسه، انگلیس و آلمان) دارای جمعیت بیمار بالای 20 میلیون بوده و در نمودار ظاهر نشده‌اند. علیرغم کاهش روند افزایشی اغلب کشورها از دو ماه گذشته، روند افزایشی کشور ایتالیا (منحنی قرمز رنگ) در طول این مدت به خصوص از فروردین 1401 کاملا مشهود بوده و این روند کماکان ادامه دارد.

دهقانی گفت: به منظور بررسی دقیق تر، آمار کل بیماران و آمار بیماران جدید در 3 ماه اسفند 1400 و فروردین و اردیبهشت 1401برای کشورهای همزمان در جدول 1 نشان داده شده است. همانطور که ملاحظه می‌شود تعداد کل بیماران جدید دنیا در اسفند 47 میلیون و نیم، در فروردین  به 35 میلیون و 727 نفر و در اردیبهشت به 20 میلیون و 189 هزار نفر کاهش یافته است.

مقایسه کشورهای همزمان در جدول 1 نشان می‌دهد که کاهش بیماران جدید در اردیبهشت  نسبت به فروردین در اغلب کشورها بجز آمریکا وجود داشته است. میزان جمعیت بیماران جدید در این کشور در فروردین حدود 1 میلیون نفر بود که در اردیبهشت به حدود 2 و نیم میلیون نفر افزایش یافته است.

نمودار 2 میزان بیماران کشور را در یکسال گذشته و در هر ماه نشان می دهد. همان طور که ملاحظه می شود میزان بیماران جدید در فروردین 1401 برابر 71 هزار و در اردیبهشت به حدود 17 هزار نفر یعنی کمترین میزان ممکن در طول یکسال گذشته کاهش یافته است.

دهقانی در ادامه داد: به منظور تجزیه و تحلیل آماری بیشتر، اطلاعات مربوط به 13 کشور همزمان در سال گذشته در جدول 2 آمده است. این اطلاعات شامل میزان متوسط رشد روزانه بیماری در هر ماه بوده و تمام مقادیر محاسبه شده در ستون آخر (اردیبهشت 1401) به ترتیب صعودی مرتب شده است.

وی ادامه داد: میزان نرخ رشد متوسط در واقع متوسط‌گیری متحرک بر روی بازه زمانی هر ماه می باشد. بدین ترتیب با مقایسه این شاخص می‌توان به عملکرد کشورها در کنترل روند انتشار بیماری و نیز مقابله با بیماری پی برد. بدین ترتیب روند کاهشی نرخ متوسط رشد روزانه بیماری ایران در بهمن ماه 0.35 درصد، در اسفند 0.11 درصد،  در فروردین و اردیبهشت 1401 به ترتیب برابر با 0.04 و 0.01 درصد بوده و در انتهای جدول قرار دارد.

رییس ISC گفت: همان طور که ملاحظه می‌شود، بیشترین میزان متوسط رشد روزانه بیماری در اردیبهشت در میان کشورهای همزمان مربوط به کشورهای چین 0.5 درصد، آلمان 0.3 درصد وایتالیا 0.27 درصد بوده است. میزان متوسط رشد روزانه بیماری دنیا در اسفند  0.37 درصد و در فروردین 1401 برابر با 0.24 درصد و در اردیبهشت برابر به 0.13 درصد کاهش یافته است. نتایج جدول 2 نشان می دهد که متوسط نرخ رشد روزانه بیماری در اردیبهشت  برای همه کشورها بجز آمریکا کاهش یافته است.

ب- بررسی آمار فوتی و بهبودی

رییس ISC در ادامه گفت: نمودار 3 مقایسه میزان فوتی کشورهای همزمان با میزان جمعیت فوتی بیش از 100 هزار نفر و کمتر از 200 هزار نفر (6 کشور) تا آخر اردیبهشت 1401 را نشان می‌دهد. کشورهای آمریکا (بیش از 1 میلیون نفر فوتی)، برزیل (662 هزار نفر فوتی) و روسیه (374 هزار نفر فوتی) و نیز ترکیه (98 هزار فوتی)، کانادا (38 هزار فوتی)، پاکستان (30 هزار فوتی) و چین (4 هزار و 600 نفر فوتی) در نمودار ظاهر نشده اند.

همان طور که از نمودار 3 مشاهده می‌شود تا آخر اردیبهشت 1401 سه کشور انگلیس، ایتالیا و فرانسه در صدر کشورهای مورد نظر به لحاظ تعداد فوتی قرار دارند و روند افزایش میزان فوتی در اغلب کشورها بجز ایران ادامه دارد. میزان شیب روند فوتی در کشورهای انگلیس و آلمان نسبت به سایر کشورها بیشتر است.

وی افزود: به منظور بررسی دقیق تر، آمار فوتی در اسفند 1400، فروردین و اردیبهشت 1401 و نیز آمار کل فوتی تا پایان اردیبهشت برای کشورهای همزمان در جدول 3 نشان داده شده است. آمار فوتی در کل دنیا در اسفند 201 هزار نفر، در فروردین 1401 به 130 هزار نفر و در اردیبهشت به 67 هزار نفر کاهش یافته است. بدین ترتیب کل فوتی در دنیا تا آخر اردیبهشت 1401 به 6 میلیون و 299 هزار نفر رسیده است.

همانطور که از جدول 3 ملاحظه می شود روند کاهشی میزان فوتی در اردیبهشت 1401 نسبت به فروردین در همه کشورها بجز کانادا و چین وجود داشته است. میزان فوتی چین در فروردین برابر با 17 نفر بود که در اردیبهشت به 564 نفر افزایش یافته است. به طور خاص کاهش ملموس میزان فوتی ایران از 1286 نفر به 375 نفر و نیز ترکیه از 1361 نفر به 293 نفر در اردیبهشت بسیار چشمگیر است.

نمودار 4 میزان فوتی های جدید کشور در یکسال گذشته (اردیبهشت 1400 الی اردیبهشت 1401) را نشان می‌دهد. همان طور که ملاحظه می شود ایران در مردادماه 1400 با 13 هزار و 975 فوتی و در شهریور 1400 با 16 هزار و 153 فوتی بالاترین میزان فوتی را داشته است. روند کاهشی از مهر آغاز شده و در اردیبهشت 1401 به کمترین میزان یعنی 375 نفر رسیده است.

جدول 4 میزان متوسط نرخ رشد روزانه فوتی 13 کشور همزمان در 1 سال گذشته را نشان می‌دهد. تمام مقادیر محاسبه شده در ستون متناظر با اردیبهشت 1401 به ترتیب صعودی مرتب شده است. همان طور که از جدول پیداست میزان متوسط رشد روزانه فوتی دنیا در اسفند 1400 برابر با 0.12 درصد،  فروردین 1401 برابر با 0.07 و اردیبهشت برابر با 0.04 درصد بوده است. در ستون آخر ملاحظه می شود میزان متوسط رشد فوتی همه کشورهای همزمان بجز چین وکانادا در اردیبهشت 1401 کاهش یافته و به مرتبه چند صدم درصد (کمتر از 0.08 درصد) رسیده است.  میزان نرخ متوسط رشد فوتی روزانه ایران در اسفند 0.13 درصد بود که در فروردین 1401 با 0.03 درصد و در اردیبهشت با 0.01 درصد در انتهای جدول این کشورها قرار دارد.

ج- بررسی وضعیت بیماری در سایر کشورهای جهان

  رییس ISC گفت: مشخصات آماری روند رشد، بهبودی و فوتی برخی کشورها با جمعیت بیمار بیش از 3 میلیون نفر (46 کشور) تا پایان اردیبهشت 1401 در جدول 5 نشان داده شده است. میزان کل جمعیت بیماران جدید در دنیا در اسفند 47 میلیون نفر، فروردین 1401 برابر با 35 میلیون نفر و در اردیبهشت به حدود 20 میلیون نفر کاهش یافته است و در نتیجه جمعیت کل بیماران در دنیا تا آخر اردیبهشت 1401 به بیش از 526 میلیون نفر رسیده است.

وی ادامه داد: میزان کل بیماران در ایران با افزایش 17 هزار نفر در اردیبهشت 1401 به بیش از 7 میلیون و 229 هزار نفر رسیده و در میان این کشورها در جایگاه 16 قرار دارد. همانطور که در جدول 5 نشان داده شده است بیشترین تعداد بیماری در اردیبهشت مربوط به آمریکا (2 میلیون و 495 هزار نفر)، آلمان (2 میلیون و 306 هزار نفر) و استرالیا (1 میلیون 401 هزار تفر) بوده است. همچنین بیشترین میزان متوسط رشد روزانه بیماری در اردیبهشت مربوط به استرالیا با 0.74 درصد، ژاپن با 0.46 درصد و آلمان با 0.3 درصد بوده است. ایران با متوسط نرخ رشد روزانه 0.01 درصد در  انتهای این جدول قرار گرفته است.

نتایج در جدول 5 نشان می دهد که تعداد فوتی دنیا در اسفند 201 هزار نفر، در فروردین 130 هزار نفر و در اردیبهشت به 67 هزار نفر کاهش یافته و در نتیجه میزان کل فوتی دنیا تا آخر اردیبهشت  به 6  میلیون و 299 هزار نفر رسیده است. بیشترین میزان فوتی در اردیبهشت مربوط به کشورهای آمریکا (11 هزار و 800 نفر)، انگلیس (5 هزار و 590 نفر) و آلمان (4 هزار و 815 نفر) بوده است.

وی ادامه داد: آمار جمعیت فوتی ایران در اسفند برابر با 4812 نفر بوده که در فروردین ماه 1401 به 1286 نفر و در اردیبهشت به 375 نفر یعنی کمترین میزان ممکن در سال گذشته رسیده است. بر این اساس تا پایان اردیبهشت کل جمعیت فوتی کشور به 141 هزار و 271 نفر رسیده و از این نظر در جایگاه 11 کشورهای فوق قرار دارد.

  دهقانی گفت: در اردیبهشت در میان کشورهای دنیا با بیش از 3 میلیون بیمار (36 کشور)، ایران با متوسط نرخ رشد روزانه فوتی 0.01 درصد در انتهای جدول قرار دارد. بیشترین متوسط نرخ رشد فوتی روزانه در اردیبهشت مربوط به کشورهای استرالیا با 0.54 درصد، کره جنوبی و اطریش با 0.35 درصد و تایلند با 0.28 درصد بوده است.  

ضمناً میزان متوسط نرخ رشد فوتی دنیا در اسفند 0.12 درصد و در فروردین برابر با 0.07 درصد و در اردیبهشت به 0.04 درصد کاهش یافته است.

مؤسسه استنادی علوم و پایش علم و فناوری (ISC)، جهت تسریع فرایند اطلاع رسانی در زمینه یافته های جدید علمی در مورد ویروس کووید-19 و کمک به پژوهشگران، سیاست‌گذاران حوزه سلامت و عموم مردم و نیز پاسخ دهی مطلوب به همه گیری جهانی، سامانه نماگرکووید-19 (ISC COVID-19 Visualizer) را از ابتدای بروز بیماری راه اندازی کرده است. اطلاعات این پایگاه شامل جدیدترین مقالات علمی تمام متن منتشر شده و پیش چاپ و نیز آمار مربوط به وضعیت انتشار بیماری بر اساس نقشه جهانی از وضعیت همه‌گیری بیماری کووید-19 بوده و با جستجو در آن تازه ترین آمار مبتلایان، مرگ و میر، درمان‌شدگان و همچنین نسبت های ابتلا به جمعیت به تفکیک هر کشور و مقایسه بر اساس نمودار زمانی-مکانی قابل مشاهده است. آدرس وبگاه این سامانه https://maps.isc.ac/covid19/)) بوده که از طریق وبگاه اصلی موسسه استنادی علوم و پایش علم و فناوری (ISC) https://www.isc.ac)) در دسترس می‌باشد. این سامانه همچنین به درخواست سازمان همکاری های اقتصادی کشورهای عضو دی هشت (D8) برای بهره برداری کشورهای عضو، در فروردین ماه 1399 با حضور نمایندگان کشورهای عضو این سازمان به دعوت مرکز بهداشت و حمایت اجتماعی سازمان D8 (D8-HSP) و نیز مرکز بهداشت جهانی (Chatham House) لندن به صورت ویدیو کنفرانس رونمایی و در وبگاه آن سازمان به آدرس (http://developing8.org/) قرار گرفت.