۱۱۵ دانشگاه و موسسه پژوهشی ایرانی در زمره موسسات پر استناد برتر دنیا (ESI) قرار گرفتند

به گزارش روابط ‌عمومی مؤسسه استنادی و پایش علم و فناوری جهان اسلام (ISC)، دکتر سید احمد فاضل زاده رئیس مؤسسه ISC گفت: بر اساس آخرین دو ماهنامه پایگاه شاخص های اساسی علم (ESI)، تعداد دانشگاه ها و مؤسسات پژوهشی  پراستناد برتر دنیا در تمامی حوزه های موضوعی 8557  مورد است که 115 دانشگاه و مؤسسه پژوهشی از کشور جمهوری اسلامی ایران نیز در این فهرست مشاهده می‌شود. تعداد دانشگاه­ ها و مؤسسات پژوهشی پراستناد برتر ایرانی در این پایگاه از 112 مورد در سال گذشته به 115 مورد در سال جاری رسیده است.  

فاضل زاده اظهار داشت: دانشگاه ها و مؤسسات پژوهشی پر استناد برتر ایران در 19 حوزه موضوعی حضور داشته اند که بیشترین تعداد در حوزه موضوعی مهندسی با 59 دانشگاه و مؤسسه پژوهشی بوده است.  

وی افزود: تعداد مؤسسات در حوزه های پزشکی بالینی 57 و شیمی 50، علوم مواد 25، علوم کشاورزی 23، داروشناسی و سم شناسی 19، علوم گیاهی و حیوانی 16، محیط زیست/بوم شناسی 15، حوزه های علوم اجتماعی، زیست شناسی و زیست شیمی و علوم رایانه هر کدام 13، علوم اعصاب و رفتار 7، زمین شناسی 6، حوزه های فیزیک و ایمنی شناسی هر کدام 5، زیست شناسی مولکولی و ژنتیک 4، ریاضیات و میکروبیولوژی هر کدام 2، روانپزشکی/روانشناسی 1 است (نمودار 1).  حوزه های علوم فضا، اقتصاد و تجارت و چند رشته ای در ایران فاقد دانشگاه و مؤسسه پژوهشی برتر بوده اند.

نمودار 1. تعداد دانشگاه ها و موسسات پژوهشی ایرانی پر استناد برتر دنیا (ESI) به تفکیک حوزه های موضوعی

جدول 2، اسامی دانشگاه ها و مؤسسات پژوهشی ایرانی پراستناد برتر دنیا (ESI) در هر یک از حوزه‌های موضوعی را نشان می­ دهد.  

جدول 2. دانشگاه ها و موسسات پژوهشی ایرانی پر استناد برتر دنیا (ESI) به تفکیک حوزه های موضوعی

جدول 3، لیست کامل دانشگاه ها و مؤسسات پژوهشی پر استناد برتر کشور جمهوری اسلامی ایران را به تفکیک وزارت نشان می دهد.

جدول 3. دانشگاه ها و موسسات پژوهشی ایرانی پر استناد برتر دنیا به تفکیک وزارتین و سایر سازمان ­ها

رئیس ISC در ادامه گفت: در روزآمد سازی اخیر پایگاه ESI که مربوط به بازه زمانی 2022-2012 می باشد، کشور جمهوری اسلامی ایران با 115 دانشگاه و مؤسسه پژوهشی پراستناد برتر دنیا، بعد از ترکیه دارای بالاترین سهم در بین کشورهای اسلامی است.

وی ادامه داد: لازم به ذکر است،  ترکیه با 136 دانشگاه و مؤسسه پژوهشی یک درصد برتر در جایگاه 13 دنیا قرار دارد و ایران در جایگاه 14 دنیا قرار دارد. بعد از ایران و در بین کشورهای اسلامی، عربستان سعودی با 41 دانشگاه و موسسه پژوهشی در جایگاه 23 دنیا و مصر با  39 دانشگاه و مؤسسه پژوهشی در جایگاه 24 دنیا قرار دارد. پاکستان با 37 دانشگاه و موسسه پژوهشی در جایگاه 25 دنیا قرار دارند (نمودار 2).

نمودار 2. تعداد دانشگاه ها و موسسات پژوهشی پر استناد برتر دنیا (ESI) به تفکیک کشور

وی ادامه داد: پایگاه شاخص های اساسی علم (ESI) یکی از پایگاه های اطلاعاتی موسسه کلاریویت آنالیتیکس است که به معرفی پژوهشگران، موسسات، انتشارات و کشورهای برتر در حوزه های موضوعی مختلف می پردازد. منظور از موسسات همان دانشگاه ها و موسسات پژوهشی هست که تعداد استناد دریافتی آنها در 10 سال اخیر، بیش از سایر موسسات است. فهرست دانشگاه و موسسات پژوهشی پر استناد برتر دنیا هر دو ماه یکبار روزآمد می شود، یعنی نه تنها حضور یا حذف دانشگاه ها و موسسات پژوهشی امکان پذیر است بلکه امکان تغییر رتبه آنها براساس شاخص های مختلف نیز وجود دارد.

 وی افزود: موسسه کلاریویت آنالیتیکس برای انتخاب موسسات پر استناد برتر دنیا ابتدا نشریات نمایه شده در پایگاه خود را به 22 حوزه موضوعی تقسیم کرده و سپس در هر حوزه دانشگاه ها و موسسات پژوهشی را بر حسب تعداد استنادهای دریافتی به صورت نزولی (از بیشترین به کمترین استناد) مرتب می کند و یک درصد موسسات پر استناد برتر را انتخاب می‌نماید. از این رو دانشگاه ها و موسسات پژوهشی بیشترین تعداد استنادها را در حوزه مربوطه دریافت کرده اند، علاوه بر 22 حوزه موضوعی، موسسات به صورت کلی یعنی در تمامی حوزه ها نیز رتبه بندی می شوند.

حداقل تعداد استنادات لازم برای قرار گرفتن در بین موسسات پژوهشی پر استناد برتر دنیا در حوزه های موضوعی مختلف در جدول 1 قابل مشاهده است. 22 حوزه موضوعی در طبقه بندی پایگاه شاخص های اساسی علم عبارتند از: علوم اجتماعی، شیمی، علوم گیاهی و جانوری، ایمنی شناسی، زیست شناسی و زیست شیمی، علوم اعصاب و رفتار، زمین شناسی، فیزیک، میکروبیولوژی، روانپزشکی/روانشناسی، علوم فضا، پزشکی بالینی، ریاضیات، محیط زیست و بوم شناسی، داروشناسی و سم شناسی، اقتصاد و تجارت، علوم رایانه، زیست شناسی مولکولی و ژنتیک، مهندسی، علوم کشاورزی، علوم مواد و چند رشته ایی

جدول 1. حداقل تعداد استناد لازم برای قرار گرفتن در بین موسسات پژوهشی پر استناد برتر دنیا ESI