کشف یک تقلب علمی در چاپ مقاله در یکی از نشریات

دکتر مهراد، سرپرست پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC) با اعلام این خبر افزود: "نظر به اینکه پایگاه استنادی علوم جهان اسلام در تحلیل استنادی و اعتبار بخشی فنی به نشریات علمی نقش موثری دارد، پیگیری فرآیند مطالعات و تطبیق ساختار مقالات، استناد دهی، استناد پذیری و نیز توجه به شیوه نویسندگی از کارهای مهم و اساسی ISC است که بر این اساس ISC به راحتی می تواند در شناخت نقاط ضعف و قوت نشریات در مقایسه با یکدیگر اطلاعات دست اولی را در اختیار کاربران قرار دهد. "

دکتر مهراد، سرپرست پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC) با اعلام این خبر افزود: "نظر به اینکه پایگاه استنادی علوم جهان اسلام در تحلیل استنادی و اعتبار بخشی فنی به نشریات علمی نقش موثری دارد، پیگیری فرآیند مطالعات و تطبیق ساختار مقالات، استناد دهی، استناد پذیری و نیز توجه به شیوه نویسندگی از کارهای مهم و اساسی ISC است که بر این اساس ISC به راحتی می تواند در شناخت نقاط ضعف و قوت نشریات در مقایسه با یکدیگر اطلاعات دست اولی را در اختیار کاربران قرار دهد. "
دکتر مهراد ادامه داد: "علاوه بر این امروز به برکت انقلاب اسلامی و افزایش تعداد دانشگاه ها و به تبع آن رشد چشمگیر دانشجویان تحصیلات تکمیلی و جذب بیشمار اعضا هیات علمی در دانشگاه ها و موسسات تحقیقاتی، جامعه علمی به مطالعه و پژوهش علاقه مند است و در نتیجه متخصصان در رشته های موضوعی از آنچه که در نشر مقالات در مجلات معتبر علمی می گذرد به خوبی آگاه است و سو استفاده از نوشته های افراد و نادیده گرفتن حقوق نویسندگان و ناشران از چشم تیزبین صاحبان قلم به دور نمی ماند."
سرپرست پایگاه استنادی علوم جهان اسلام افزود: "آنچه که اکنون مایلم درباره آن اطلاعاتی را ارائه دهم مقاله ایست که در سال 2010 میلادی در نشریه Plant Science از انتشارات الزویر چاپ شده و متاسفانه این مقاله با همان ساختار و در قالب همان جملات و عبارات، از چکیده گرفته تا پایان مقاله عینا در یک نشریه انگلیسی زبان داخلی مربوط به یکی از دانشگاه های غیر دولتی کپی برداری شده و بدین ترتیب کلیت این اثر تنها با حذف نام نویسندگان اصلی و جایگزینی نام های جدید در مجله مورد اشاره به چاپ رسیده که کاری بسیار ناپسند می باشد."
وی ادامه داد: "اینگونه سرقت های فاحش متاسفانه در سال های اخیر در بسیاری از کشورها باب شده که تعداد آنها نیز قابل توجه می باشد. نمونه دیگری از این سرقت ادبی پایان نامه وزیر دفاع سابق آلمان است که به استعفای وی منجر گردید. وی بروز اینگونه سرقت های ادبی را ناشی از بی توجهی به حقوق دیگران دانست که در این مورد چنان به صورت فاحش رخ داده است که لفظ بی اخلاقی برای توصیف آن بسیار کم بنیه است."
سرپرست پایگاه استنادی علوم جهان اسلام اظهار داشت: "در این مورد چندین نامه به ISC رسیده و پیگیری این موضوع به شدت دنبال می شود. "
وی گفت: "در یکی از نامه های دریافتی، نویسنده نامه از برلین آلمان از افرادی که نام خود را به عنوان نویسنده در این مقاله درج کرده اند شدیدا اعتراض نموده و عنوان کرده است که "البته بی انصافی نیست که شما در تهیه مقاله زحمت کشیده اید، مثلا آدرس را عوض کرده اید و یا بخش تشکر را حذف کرده اید... شما به مقدس ترین دستاورد بشر که علم و قلم است و خداوند نیز به آن سوگند می خورد دست درازی کرده اید. شما آبروی کشور را در حساس ترین مقطع تاریخی ما در جهان می برید و ..."
دکتر مهراد ادامه داد: "رعایت حقوق معنوی افراد، اصلی است که در تمام کشورهای پیشرفته پذیرفته شده و برای آن قوانین محکمی تدوین شده است و در جمهوری اسلامی ایران نیز گام هایی در این حوزه برداشته شده اما لازم است قوانین به صورتی تدوین و اجرا گردد که حتی تصور سرقت ادبی به خاطر جرایم سنگینی که می تواند بر این مقوله حاکم باشد به ذهن افراد جاعل خطور نکند. واقعیت این است که سرقت از دیگران عملی است غیر اخلاقی و دیر یا زود در گذر زمان مشخص می گردد که اصل اندیشه متعلق به کیست."
سرپرست پایگاه استنادی علوم جهان اسلام برای جلوگیری از سرقت ادبی، داوری علمی مقالات را توصیه کرد و گفت: "داوری علمی دقیق مقالات باعث می شود که سردبیر از اعتبار و کیفیت اطلاعات علمی مطلع شود. امروزه جامعه علمی برای داوری علمی اهمیت ویژه ای قائل است. "
دکتر مهراد در مورد سرقت ادبی اخیر گفت: "به احتمال زیاد، سردبیری و هیات تحریریه نشریه، اهمیت لازم را برای داوری آثار علمی قائل نشده و این مقاله از گذرگاه داوری عبور نکرده و در نتیجه اتفاقی که افتاده نامطلوب و متاسفانه فضای علمی را با این عمل غیر اخلاقی آلوده کرده است."
وی در پایان اظهار داشت: "تبعات سرقت ادبی تنها معطوف به چاپ مقاله نمی شود. ارزشهای اعتقادی، اخلاقی و علمی جامعه در اینگونه موارد آسیب جدی می بیند. جاعل به غلط از جایگاه علمی برخوردار می شود و آنگاه به نا حق از اعتبار چاپ اینگونه مقالات در محیط های آموزشی و پژوهشی سود می جوید و پایه های علمی لرزان خود را که شایستگی ارتقا ندارد با سرقت انتشارات اصیل سایر نویسندگان مستحکم می کند. مهم تر از همه با کشف این نوع رخدادها تا حدود زیادی اعتماد جامعه به مراکز آموزشی و پژوهشی سلب می شود."