کدام کشورها بیشترین دانشجویان خارجی را دارند؟
سرپرست پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC) با تشریح وضعیت عبور دانشجویان از مرزهای بین‌المللی در کشورهای مختلف گفت: « ایران بیشترین دانشجوی خارجی را در کشورهای هند و مالزی دارد.»
دکتر «جعفر مهراد» درباره پدیده «مهاجرت تحصیلی دانشجویان» که برخی از آن به عنوان « فرار مغزها» یاد می‌کنند، گفت: « پدیده مهاجرت دانشجویان برای ادامه تحصیل در خارج از کشورهای خود، پدیده تازه‌ای نیست و مربوط به دانشجویان ایرانی هم نمی‌شود؛ چراکه دانشجویان، در حال حاضر بیش از هر زمان دیگر به کشورهای خارجی مسافرت می‌کنند تا به هدف‌های آموزشی خود به ویژه در سطوح عالی برسند و همچنین به آرزوهایشان صورت واقعیت بخشند.»
سرپرست پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC) با تشریح وضعیت عبور دانشجویان از مرزهای بین‌المللی در کشورهای مختلف گفت: « ایران بیشترین دانشجوی خارجی را در کشورهای هند و مالزی دارد.»
دکتر «جعفر مهراد» درباره پدیده «مهاجرت تحصیلی دانشجویان» که برخی از آن به عنوان « فرار مغزها» یاد می‌کنند، گفت: « پدیده مهاجرت دانشجویان برای ادامه تحصیل در خارج از کشورهای خود، پدیده تازه‌ای نیست و مربوط به دانشجویان ایرانی هم نمی‌شود؛ چراکه دانشجویان، در حال حاضر بیش از هر زمان دیگر به کشورهای خارجی مسافرت می‌کنند تا به هدف‌های آموزشی خود به ویژه در سطوح عالی برسند و همچنین به آرزوهایشان صورت واقعیت بخشند.»
وی در ادامه با بیان این‌که « دانشجویان می‌کوشند از کانون‌های سنتی دوری جویند و در واقع جذب آن‌ها در محیط های علمی جدید به معنی فرار مغزها نیست و این روند همچنان ادامه خواهد داشت» اظهارکرد: « اجرای موفقیت‌آمیز راهبردها و سیاست‌های آموزش عالی از عواملی است که در حفظ حضور دانشجویان در کشورهایشان و کاهش روند پذیرش آنان در کشورهای مقصد تاثیر مثبت دارد.»
مهراد افزود: « به عنوان مثال، در حال حاضر روش بنیاد ملی نخبگان در سرمایه‌گذاری روی افراد نخبه و سیاست‌های گسترش‌پذیر وزارت علوم در راستای روند جذب بیشتر دانشجویان تحصیلات تکمیلی در دانشگاه‌ها و موسسات پژوهشی کشور، نمونه‌ای از راهبردهایی است که به کندی کوچ دانشجویی منجر شده است.»
سرپرست پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC) افزود: « در طول یک دهه گذشته تعداد دانشجویانی که در برنامه آموزش عالی، خارج از کشورهایشان ثبت‌نام کرده‌اند تقریبا دو برابر شده و این جمعیت از بیش از دو میلیون نفر در سال 2000 میلادی به چهار میلیون در سال 2011 افزایش پیدا کرده است.»
وی با بیان این‌که « در سال 2010 میلادی در ایالات متحده آمریکا بیش از 720 هزار دانشجوی خارجی از مجموع سه میلیون و 700 هزار دانشجوی خارجی کل جهان، جذب سیستم آموزش عالی این کشور شده است» خاطرنشان کرد: « اجرای راهبردهای {در بالا} گفته‌شده توسط کشورهای جهان و تاثیر منفی آن بر روی کشورهایی مانند ایالات متحده آمریکا نشان دهنده آن است که در ایالات متحده کل سهم بازار آموزش عالی از 28 درصد در سال 2001 به 20 درصد در سال 2010 میلادی کاهش یافته است. »
رییس مرکز منطقه‌ای اطلاع‌رسانی علوم و فناوری همچنین با تاکید براین‌که « نظام‌های رتبه‌بندی بین‌المللی از جمله رتبه‌بندی ISC بر حضور دانشجویان خارجی در کشورها تاکید دارند» افزود: « در حدود 20 کشور جهان از صنعت پیشرفته آموزش عالی سود می‌برند. در بین کشورهای در حال توسعه شیلی، چین، هند، مالزی و آفریقای جنوبی از همه شاخص‌ترند.»
وی همچنین با اشاره به این مطلب که « در سال 2010 میلادی بیش از 9 هزار دانشجوی خارجی در شیلی تحصیل می‌کردند» ادامه داد: « کشورهای پرو، کلمبیا، اکوادور، آرژانتین و بولیوی پنج کشور نخست مبدا یا فرستنده دانشجو به شیلی هستند. سهم مبدا در دانشجویان بین‌المللی شیلی از پرو 21.8 درصد، کلمبیا 7.9 درصد، اکوادور 7.6 درصد، آرژانتین 5.1 درصد، بولیوی 6.4 درصد، برزیل 4.2 درصد مکزیک 3.2 درصد، ونزوئلا 9.1 درصد، کوبا 4.1 درصد، اروگوئه 3.1 درصد و سایر کشورها در مجموع 7.44 درصد است.»
دکتر مهراد در ادامه با بیان این‌که « در سال‌های اخیر، چین به یکی از مقصدهای اصلی تحصیل دانشجویان بین‌المللی تبدیل شده است» ادامه داد: « تعداد دانشجویان بین‌المللی چین در سال 2010 میلادی بیش از 265 هزار نفر بوده است که کشورهای کره جنوبی با 27.1 درصد، آمریکا با 7.8 درصد، ژاپن با 6.5 درصد، ویتنام با 5.1 درصد و تایلند با 4.8 درصد پنج کشور نخست مبدا یا فرستنده دانشجو به چین هستند.»
سرپرست ISC افزود: « البته در حالی‌که چین در جذب دانشجویان خارجی موفق است، خود نیز یکی ازکشورهایی است که تعداد قابل توجهی از دانشجویانش به سایر کشورها مهاجرت می‌کنند؛ چنان‌که در سال 2009 میلادی در حدود 820 هزار دانشجوی چینی در خارج تحصیل می‌کردند که تقریبا 229 هزار نفر از این تعداد، تحصیلات خود را در سال 2009 آغاز کرده‌اند.»
رییس مرکز منطقه‌ای اطلاع‌رسانی علوم و فناوری در ادامه گفت: « هندوستان نیز در سال‌های اخیر با توسعه بخشیدن سیستم آموزش عالی و تلاش به منظور پیوستن به شبکه آموزش عالی جهانی، به یک کشور میزبان منطقه‌ای مبدل شده است.» وی تصریح کرد:« هندوستان یکی از بزرگ‌ترین نظام‌های آموزش عالی جهان را در خود جای داده است. این کشور 350 دانشگاه و 16 هزار کالج دارد و دولت هندوستان با اجرای سیاست‌های موثر، جذب بیشتر دانشجویان بین‌المللی از کشورهای در حال توسعه را تشویق می کند.»
به گفته مهراد خود هندوستان در سال تحصیلی 2010 -2009 میلادی 268 هزار دانشجو در خارج از کشور داشته و بیش از 21 هزار دانشجوی بین‌المللی را نیز در موسسات آموزش عالی خود پذیرفته است.»
ایران بیشترین دانشجوی خارجی را در هند و مالزی دارد
سرپرست پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC) در ادامه گفت‌وگو با ایسنا تصریح کرد: « پنج کشور مبدا که بیشترین دانشجو را در هندوستان دارند شامل ایران با (13.9 درصد)، اتیوپی (8.9 درصد)، امارات (7.9 درصد)، نپال (7.9 درصد) و افغانستان(5.5 درصد) هستند. کشورهای عربستان سعودی، چین، سریلانکا، بوتان و کویت نیز در مراتب بعدی قرار دارند.»
وی ادامه داد: « نگاهی به موقعیت این کشورها نمایانگر آن است که دانشجویانشان پس از فارغ‌التحصیلی به کشور خود باز می‌گردند اما مهاجرت بسیاری از دانشجویان هندی برای ادامه تحصیل به ویژه به آمریکا و انگلستان بازگشتی در پی ندارد.»
مهراد همچنین با بیان این‌که « تعداد دانشجویان مالزی در سال 2010 میلادی یک میلیون و 134 هزار و 137 نفر بوده» ادامه داد: « درهمین سال تعداد 86 هزار 923 دانشجوی بین‌المللی در مالزی ثبت نام کرده‌اند. از پنج کشور مبدا که بیشترین دانشجو را در مالزی دارد نیز می‌توان به ایران با 13.6 درصد، چین با 11.8 درصد، اندونزی با 11.4 درصد، یمن با 6.7 درصد و نیجریه با 6.7 درصد اشاره کرد. کشورهای لیبی با 4.6 درصد، سودان با 3.3 درصد، عربستان سعودی با 2.6 درصد، بنگلادش با 3.2 درصد و بوتسوانا با 2.2 درصد در رتبه‌های بعدی قرار دارند.»
رییس مرکز منطقه‌ای اطلاع رسانی علوم و فناوری در ادامه با بیان این‌که « آفریقای جنوبی یکی از کشورهایی است که چند دانشگاهش جزو برترین دانشگاههای جهان محسوب می‌شوند» افزود: « آفریقای جنوبی از سال 2007 میلادی هشت درصد به تعداد دانشجویان بین‌المللی خود افزوده که ملیت بسیاری از آنان متعلق به سایر کشورهای آفریقایی است. علاوه بر این ایالات متحده، انگلستان و استرالیا سه کشور انگلیسی زبان هستند که بیشترین دانشجو را در آفریقای جنوبی دارند. همچنین تعداد دانشجویان بین‌المللی این کشور در سال 1994 از 12 هزار نفر به بیش از 60 هزار تن در سال 2009 میلادی که در دانشگاه های دولتی ثبت‌نام کرده‌اند افزایش یافته است. این تعداد تقریبا با 8 درصد از کل 800 هزار دانشجوی آفریقای جنوبی در 23 دانشگاه دولتی برابر است. »
وی افزود: » پنج کشور مبدا که بیشترین دانشجو را در دانشگاههای این کشور دارند زیمبابوه با (23.6 درصد)، نامیبیا (11.6درصد)، بوتسوانا (8 درصد)، لسوتا (6.6 درصد) و سوازیلند (5.7 درصد) هستند.»
دکتر مهراد همچنین خاطرنشان کرد: « با بیان بخشی از واقعیت‌های آموزش عالی در سطح جهان به ویژه با تاکید بر کشورهای در حال توسعه، هنوز هم معتقدم عبور دانشجویان از مرزهای بین‌المللی را نباید « فرار مغزها» عنوان کرد. تحصیل دانشجو در کشورهای دیگر امری طبیعی و امروز هم معمول و متداول است. این مورد حتی درباره کشورهای پیشرفته مانند ایالات متحده آمریکا هم صادق است.»
اروپا مقصد بیشترین دانشجویان آمریکایی است
وی در ادامه با بیان این‌که « به عنوان مثال تعداد دانشجویان ایالات متحده آمریکا در کشورهای خارجی در طول دهه گذشته، 88 درصد افزایش نشان می‌دهد،» گفت:« این میزان پیوسته در حال افزایش است؛ چنان‌که در سال تحصیلی 2010 -2009 تعداد 260 هزارو 327 دانشجوی آمریکایی، با افزایش چهار درصدی نسبت به سال قبل، در خارج از این کشور به تحصیل اشتغال داشته‌اند.
مهراد در خاتمه اروپا را مقصد بیشتر دانشجویان آمریکایی برشمرد و اظهار کرد: « تعدادی از این عده حتی پس از فراغت از تحصیل به آمریکا برنمی‌گردند. همچنین از مجموع 25 مقصد برتر، 14 مقصد از جمله هندوستان، برزیل و رژیم اشغالگر قدس ( با افزایش دو رقمی در ثبت‌نام دانشجویان آمریکایی) در خارج از اروپا، قرار دارند.»
نظر شما :