هدفمند بودن طرح های تحقیقاتی امری ضروری است

به گزارش اداره روابط عمومی مرکز منطقه ای اطلاع رسانی علوم و فناوری و پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC)، دکتر جعفر مهراد گفت:چندین سال است که مقامات عالی رتبه کشوری نسبت به هدفمند بودن طرح های تحقیقاتی تاکید می کنند و تجاری سازی نتایج تحقیقات علمی را یادآوری می نمایند.



سرپرست ISC تصریح کرد: گاهی این تصور وجود دارد که دانشگاه ها و پژوهشگاه های کشور عمدتا نتایج طرح های تحقیقاتی خود را در قالب مقاله های علمی به چاپ می رسانند و از عملیاتی شدن طرح های تحقیقاتی غفلت شده و افزایش پیوسته تعداد مقالات اعضای هیات علمی و پژوهشگران دانشگاه ها و مراکز تحقیقاتی کشور را تامل برانگیز می داند.



وی ادامه داد: نگاهی اجمالی به تعداد بیشماری از طرح های تحقیقاتی که توسط دانشگاه ها و پژوهشگاه ها انجام می گیرد، نشان می دهد که بسیاری از این تحقیقات تقاضا محور بوده و متناسب با نیازهای گوناگون جامعه انجام می گیرد. حتی، این مطالعه نشان می دهد که ارتباط میان صنعت و دانشگاه برقرار شده و تنها چیزی که در این زمینه لازم است با تاکید و جدیت صورت پذیرد، تقویت ارتباطات و تحکیم زیر ساخت ها است که ناشی از کاربردی بودن طرح های پژوهشی است.



مهراد گفت: در چند ماه گذشته نامه هایی را به دانشگاه و مراکز تحقیقاتی کشور ارسال کردم و از این مراکز درخواست شده است که فهرست طرح های پژوهشی سفارش شده خاتمه یافته را جهت ایجاد بانک اطلاعاتی به مرکز منطقه ای اطلاع رسانی علوم و فناوری ارسال کنند.



وی افزود: نتایج چندان نگران کننده نیست و من بر اساس همین مطالعه معتقد نیستم که طرح های تحقیقاتی در کتابخانه ها خاک می خورند و استفاده از آن ها توسط سازمان ها، صنایع و کارخانجات میسر نیست.



وی با بیان اینکه فهرست طرح های پژوهشی خارج از دانشگاه، گویای این واقعیت است که دامنه طرح های تحقیقاتی کاربردی بسیار وسیع و گسترده است افزود: این طرح ها نه تنها در علوم پایه و رشته های فنی مهندسی، بلکه تعداد بیشماری از این طرح ها در رشته های مختلف علوم انسانی و اجتماعی به اجرا در آمده است.



وی گفت: گزارش دانشگاه ها بسیار جالب، آموزنده و آگاهی بخش است. این گزارش ها عناوین طرح های تحقیقاتی، نام مجری یا مجریان، اسامی دانشکده ها، نوع و وضعیت طرح، تاریخ تصویب و تاریخ خاتمه، نام سفارش دهنده، زمینه کاربرد، هزینه تحقیق و سازمان حامی را به تصویر کشیده است.



دکتر جعفر مهراد افزود: با وجود این تعداد طرح های تحقیقاتی کاربردی و سفارشی، به نظر می رسد در مورد اطلاع رسانی در این مورد کوتاهی شده و نقش برجسته پژوهشگران و تاثیر علمی و فناورانه دانشگاه ها و پژوهشگاه های کشور در اجرای طرح های کاربردی و پژوهشی مورد غفلت قرار گرفته است.



سرپرست ISC یادآور شد: مروری در عناوین طرح های کاربردی و سازمان های حامی مبین آن است که برنامه های توسعه علمی کشور از موفقیت خوبی برخوردار بوده و دستاورد های علمی پژوهشی در جهت تجاری سازی هدایت شده و سعادت و رفاه جامعه مدنظر قرار گرفته است.



وی در ادامه گفت: گزارش های دریافتی در مورد دانشگاه های جوان مانند دانشگاه صنعتی همدان، دانشگاه دریانوردی و علوم دریایی چابهار، دانشگاه زنجان و دانشگاه کاشان نیز بسیار امیدوار کننده است، در حالیکه دانشگاه های بزرگ و جامع مانند تبریز، صنعتی اصفهان، شهید باهنر کرمان و چندین دانشگاه دیگر هر کدام بالغ بر چندین صد طرح تحقیقاتی کاربردی و تقاضا محور به اجرا در آورده اند.



وی در پایان گفت: بانک اطلاعاتی طرح های پژوهشی سفارشی و کاربردی در دست طراحی است و به محض آماده شدن و پردازش و دروندهی اطلاعات، آمار طرح های تجاری سازی شده به تدریج منتشر خواهد شد.