تاثیر توافق گروه ۱+۵ برای آموزش عالی

۰۵ آذر ۱۳۹۲ | ۰۲:۳۰ کد : ۸۰۱ اخبار آرشیوی
تعداد بازدید:۱۳۴۱
به گزارش اداره روابط عمومی و همکاری های علمی بین المللی پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC) و مرکز منطقه ای اطلاع رسانی علوم و فناوری، دکتر جعفر مهراد سرپرست ISC گفت: جدا از جنبه های سیاسی و اقتصادی توافق ایران با گروه ۱+۵ که در آن بر اساس اطلاعات منتشر شده می توان مذاکرات انجام گرفته را مثبت ارزیابی کرد، جنبه های علمی و تحقیقاتی، موضوع با اهمیتی است که در صورت تحقق توافقنامه صورت های مختلفی پیدا خواهد کرد که در آن می توان پیشرفت های قابل انتظاری را برای دانشگاه ها و موسسات پژوهشی کشور متصور شد.
تاثیر توافق گروه ۱+۵ برای آموزش عالی

به گزارش اداره روابط عمومی و همکاری های علمی بین المللی پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC) و مرکز منطقه ای اطلاع رسانی علوم و فناوری، دکتر جعفر مهراد سرپرست ISC گفت: جدا از جنبه های سیاسی و اقتصادی توافق ایران با گروه 1+5 که در آن بر اساس اطلاعات منتشر شده می توان مذاکرات انجام گرفته را مثبت ارزیابی کرد، جنبه های علمی و تحقیقاتی، موضوع با اهمیتی است که در صورت تحقق توافقنامه صورت های مختلفی پیدا خواهد کرد که در آن می توان پیشرفت های قابل انتظاری را برای دانشگاه ها و موسسات پژوهشی کشور متصور شد.

دکتر جعفر مهراد درباره رتبه بندی QS و سایر رتبه بندیهای جهانی، گفت:در حالیکه پایمردی و استقامت ملت شریف ایران در نهایت منجر به امضاء توافقنامه ایران با گروه 1+5 شد و نتایج مثبت آن را در هفته ها و ماه های پیش رو، و در صورت عدم کارشکنی قدرت های بزرگ، شاهد خواهیم بود، بخش آموزش عالی با شکیبایی و صبوری، و نیز با ایثار و از خود گذشتگی، خدمات علمی شایان توجهی را در موضوعات مختلف به صنعت، اقتصاد و موضوعات علمی و اجتماعی ارائه کرده است که به سهم خود قابل تقدیر بوده و جای تشکر دارد.

وی ادامه داد: آثار مثبتی که می توان از نتایج توافق ایران با گروه 1+5 برای آموزش عالی و تحقیقات علمی در نظر گرفت از چند جهت قابل توجه است:

سرپرست پایگاه استنادی علوم جهان اسلام با اشاره به معتبرترین رتبه بندیها، اظهار داشت: اول اینکه در سایه تحریم ها مدت های مدیدی است که نشریات علمی و پایگاه های اطلاعاتی به تحویل دانشگاه ها و مراکز پژوهشی نمی شود. واقعیت هایی وجود دارد از جمله آنکه بزرگترین تولیدکنندگان پایگاه های اطلاعاتی و فراهم آورندگان سیستم ها و نیز بیشترین تولیدات نشریات علمی معتبر در کشورهای پیشرفته و عمدتا در اروپا و آمریکای شمالی قرار دارد. هر چند که آسیای جنوب شرقی و استرالیا نیز از این جهت نسبت به سایر کشورها برتری دارند، اما به خاطر مسایل تحریم ها کارگزارانی که در عرصه نشریات علمی و تامین منابع اطلاعاتی فعالیت دارند به خاطر تحریم بانک ها قادر به سفارشات دانشگاه ها و مراکز تحقیقاتی نبوده و به این جهت، اعضای هیات علمی و دانشجویان تحصیلات تکمیلی به روش های غیرمتعارف نیازهای اطلاعاتی خود را از طریق کتابخانه ها و مراکز اسناد دانشگاهی تامین نموده اند. می توان به جرات بیان کرد که کمبود منابع در کتابخانه های دانشگاهی و تحقیقاتی محسوس است و حتی برگزاری نمایشگاه بین المللی کتاب تهران نیز نمی تواند نقیصه ای را که به خاطر تحریم ها در محیط های علمی و دانشگاهی حاکم می باشد جبران کند.از این رو، انتظار می رود که با عادی شدن شرایط و برداشته شدن تحریم ها، سفارشات منابع علمی و تامین پایگاه ها ی اطلاعاتی به آسانی صورت گیرد.

او تاکید کرد: می توان به این نکته اخیر، تحریم مواد و تجهیزات آزمایشگاهی را نیز اضافه کرد. صنعت دارو نیز در دانشکده های دارو سازی از عدم دریافت مواد اولیه رنج می برد و توسعه این صنعت و بسیاری از رشته های صنعتی دیگر در دانشگاه ها و پژوهشگاه ها مثل نفت، گاز و پتروشیمی به مواد و تجهیزاتی نیاز دارند که در صورت رفع تحریم ها راه برای تهیه هموار خواهد داشت.

سرپرست ISC ادامه داد: نکته بعد مربوط به تعاملات بین المللی و ارتباطات علمی میان دانشگاه ها و مراکز تحقیقاتی کشور با دانشگاه های کشور های پیشرفته علمی و صنعتی است. همکاری های علمی واقعیتی است که در گذشته مطرح بوده، اما این مورد نیز به خاطر تحریم ها از سرعت و میزان آن کاسته شده است. همکاری های علمی بین دانشگاه ها و مراکز تحقیقاتی با کشور های پیشرفته می تواند ساختار پژوهش علمی در کشور را عوض کرده، میزان همکاری های علمی اقتصادی را افزایش داده و هزینه های پژوهشی را کاهش دهد. بعلاوه، چنانچه ارتباط علمی ایران با کشور های پیشرفته نهادینه شود این خود سهم بزرگی در تقلیل تنش ها و ایجاد صلح و آرامش در منطقه و جهان خواهد شد.

نکته سوم تحصیلات دانشجویان ایرانی در کشور های خارجی است. نظر به عدم صدور ویزا برای دانشجویان ایرانی توسط کشور های غربی و نیز عدم امکان ارسال پول به عنوان شهریه برای دانشگاه های پیشرفته به خاطر تحریم های بانکی، بسیاری از دانشجویان ایرانی عازم کشور هایی می شوند که از نظر علمی، به هیچ وجه با توان علمی دانشگاه های ایران برابر نیستند. حضور دانشجویان ایرانی در مالزی، تاجیکستان، جمهوری آذربایجان و تعداد دیگری از این نوع کشور ها برای تحصیل فرزندان این کشور شایسته نیست. در این نوع تحصیلات، بازده و کارایی وجود ندارد. بهره وری علمی اندک است. کیفیت کار های تحقیقاتی ناچیز و ضعیف است. باید این واقعیت را بپذیریم که مثلا در ارتباط با آمریکا در نظام های رتبه بندی بین المللی دانشگاه ها حداقل بیش از 150 دانشگاه از 400 دانشگاه منتخب و تراز اول جهان به این کشور تعلق دارد. حتی در بین 10 دانشگاه اول در هر نظام رتبه بندی دو دانشگاه یعنی آکسفورد و کمبریج مربوط به انگلستان و 8 دانشگاه باقیمانده مربوط به ایالات متحده آمریکاست. همین وضعیت در کشورهایی مانند سوئیس، اسکاندیناوی، آلمان و فرانسه نیز حاکم است. اعزام دانشجو به این کشور ها و یا تمایل دانشجویان ایرانی جهت ادامه تحصیل در دانشگاه های تراز اول جهان روح ابتکار و استفاده از تجارب علمی و اندیشه ها را تقویت می کند و رضایتمندی دانشجویان را افزایش می دهد. فناوری های موجود در دانشگاه های پیشرفته به موازات دانش افزایی، مهارت ها و دانش دانشجویان ایرانی را افزایش می دهد و زمینه های تحول، ایده پردازی و نوآوری را برای دانشجویان ایرانی به ارمغان خواهد آورد.

مهراد گفت: نکته چهارم با بکارگیری فارغ التحصیلان ایرانی که از کشور های خارجی فارغ التحصیل شده اند ارتباط دارد. جذب فارغ التحصیلان از کشور های جهان سوم مورد تایید دانشگاه های صنعتی و دانشگاه های جامع و مادر نیست. سراغ ندارم که دانشگاه های بزرگ کشور اعم از پزشکی و غیر پزشکی نسبت به جذب فارغ التحصیلان از کشور های در حال توسعه پیشقدم باشند. برعکس، دانشگاه ها و مراکز تحقیقاتی بزرگ همواره از جذب فارغ التحصیلان دانشگاه های تراز اول و ممتاز کشور های پیشرفته استقبال می کنند. در اینجا، حتی جذب این فارغ التحصیلان را برای دانشگاه های متوسط و تازه تاسیس نیز توصیه نمی کنم. این فارغ التحصیلان نمی توانند در هیچ شرایطی بستر علمی و تحقیقاتی مناسبی برای توسعه رشته های دانشگاهی و انجام تحقیقات علمی مورد نیاز صنایع و کارخانجات فراهم آورند. شاید یکی از علل گسستگی روابط دانشگاه ها با صنایع، کارخانجات و خدمات همین عاملی باشد که به آن اشاره شد.

دکتر مهراد خاطر نشان کرد: نکته پنجم در بحث علم و تحقیقات و در نتیجه حل مسائل هسته ای ایران با کشور های گروه 1+5 به استفاده از فرصت های مطالعاتی اعضای هیئت علمی و حضور دانشمندان و پژوهشگران ایران در کنفرانس ها و کنگره های بین المللی مربوط شود. گرچه بسیاری از اساتید در این زمینه ها تلاش می کنند اما ثبت نام در سمینار ها و کنگره ها به خاطر تحریم های بانکی و نبود روابط سیاسی با کشور هایی مثل آمریکا، کانادا و انگلستان مسائل عدیده ای را به وجود آورده است. وجود دفاتر حافظ منافع مفید است ولی خیلی از اوقات کارساز نیست. تاخیر در صدور ویزا نیز مشکلات خاص خود را دارد. بار ها اتفاق افتاده است که استادان و پژوهشگران چشم به انتظار مانده و در دقایق پایانی مسافرت از عدم صدور ویزا مطلع می شوند. در این لحظه ابطال بلیت خطوط هوایی چقدر دشوار و خسارت بار است.

وی در پایان اینگونه گفت: به این ترتیب، امتیازاتی که از توافق جمهوری اسلامی ایران با گروه 1+5 مستقیم و یا به طور غیر مستقیم عاید آموزش عالی و تحقیقات علمی کشور خواهد شد گوناگون و متنوع است و امیدواریم که در آینده نزدیک شاهد ثمرات این کار ارزشمند سیاسی را در عرصه های مختلف از جمله در آموزش عالی و تحقیقات علمی به شرحی که بیان کردم باشیم.


نظر شما :