خروج دانشجویان از کشور امری عادی است
به گزارش اداره روابط عمومی و همکاری های علمی بین المللی مرکز منطقه ای اطلاع رسانی علوم و فناوری و پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC)،خروج فارغ التحصیلان دانشگاه‌ها از کشور مسئله‌ای است که پیوسته از سوی مقامات و افراد مختلف مورد نقد قرار می‌گیرد گاهی حتی از این مسئله که وقتی با نخبگان و استعدادهای درخشان ارتباط پیدا می‌کند از آن به عنوان مهاجرت نخبگان یاد می‌شود.
مهراد اظهار داشت: برداشت کلی مردم آن است که خروج فارغ التحصیلان از کشور امری است نامطلوب که ممکن است در نهایت به توسعه همه جانبه کشور آسیب‌های جدی وارد کند. گرچه من نیز خود گاهی بر این باورم اما، مطالعات صورت گرفته در مورد کشورهای جهان از جمله کشورهای پیشرفته نشان می‌دهد که خروج دانشجویان از کشور امری است عادی و در پاره‌ای از موارد نیز دولت‌ها برای تحصیل دانشجویان در دانشگاه‌های سایر کشورها بسترهای لازم را فراهم آورده و این مورد را تشویق می‌کنند.
وی ادامه داد: به نظر می‌رسد هم خروج دانشجویان و هم توانایی جذب دانشجویان خارجی می‌تواند تعادل و تناسبی را در این مورد بوجود آورد. همین حالت در تعدادی از کشورهای پیشرفته از جمله ژاپن موضوعیت دارد. مثلا در حالی که دولت ژاپن دانشجویان خود را جهت تحصیل در خارج از کشور تشویق می‌کند، طرح جاه طلبانه‌ای نیز برای جذب 300 هزار دانشجوی بین المللی جهت ثبت‌نام در دانشگاه‌های این کشور به اجرا در آورده است.
سرپرست ISC گفت: شینزو آبه نخست وزیر ژاپن، ماه گذشته بین المللی کردن آموزش عالی در این کشور را اعلام کرد و گفت: طبق مصوبه مجلس ژاپن در حوزه آموزش عالی دو نکته مورد تاکید قرار گرفته است. موضوع اول آموزش زبان انگلیسی در بین دانشجویان ژاپنی است و موضوع دوم افزایش تعداد دانشجویان بین المللی تا سقف 300 هزار نفر در 6 سال آینده است.
وی ادامه داد: هدف ژاپن دو برابر کردن کردن تعداد دانشجویان ژاپنی برای تحصیل در خارج از کشور تا سال 2020 میلادی و افزایش تعداد استادان خارجی در 8 دانشگاه دولتی این کشور در سه سال آینده است.
مهراد گفت: این نوع هدف گذاری قبلا نیز در این کشور مورد توجه بود طوری که فوکودا نخست وزیر پیشین ژاپن در سال 2008 میلادی نیز به این مسئله توجه داشته و بر آن تاکید کرده است.
استاد علم اطلاعات و دانش شناسی اظهار داشت: تعداد دانشجویان خارجی در دانشگاه‌های ژاپن در سال 2010 میلادی 141 هزار و 700 نفر بود. آمارهای جاری نشان می‌دهد که تعداد دانشجویان خارجی در سال 2012میلادی به 137 هزار و 750 نفر رسیده که کاهش صورت گرفته عمدتا مربوط به فاجعه سونامی و فاجعه نیروگاه هسته‌ای فوکوشیما است که در ماه مارس 2011 میلادی اتفاق افتاد.
وی افزود: دانشجویان چینی شاغل به تحصیل در ژاپن بزرگترین گروه دانشجویی را بعد از دانشجویان کره جنوبی تشکیل می‌دهند.
وی توضیح داد: گرچه دولت ژاپن دانشجویان این کشور را برای تحصیل در خارج از کشور تشویق می‌کند اما هزینه‌های تحصیل و موانع زبانی مهمترین موانعی هستند که دانشجویان ژاپنی با آن مواجه‌اند.
مهراد به تفصیل افزود: بحثی که در این سیاست وجود دارد آن است که از یک طرف با تشویق دانشجویان برای ادامه تحصیل در خارج از کشور، دولت ژاپن از هزینه‌های آموزش عالی کاسته و از طرف دیگر هزینه‌ای را بابت این دانشجویان در دانشگاه‌های این کشور متقبل نمی‌شود. نکته دیگر آنکه با تحصیل دانشجویان ژاپنی در خارج از کشور، بخشی به دلایلی ممکن است کشورهای مقصد را برای کار انتخاب کنند و در نتیجه کشور ژاپن از فشار ناشی از واگذاری کار و ایجاد اشتغال برای این نوع فارغ التحصیلان آسوده خاطر است.
وی اضافه کرد: به علاوه، به نظر می‌رسد اجرای این سیاست مزیت سومی نیز در بر دارد و آن اینکه بخشی از این دانشجویان که به کشور ژاپن مراجعت می‌کنند از آنجا که عمدتا از کشورهای پیشرفته فارغ التحصیل می‌شوند با خود بینش، معرفت و دانش و مهارتی را به کشور منتقل می‌کنند که ادغام آن با مهارت‌های فارغ التحصیلان دانشگاه‌های ژاپن باعث هم افزایی شده و به رونق کسب و کار می‌انجامد.
وی در پایان با مقایسه پارامترهای متفاوت افزود: در مقابل، این کشور با جذب دانشجویان آن هم به تعداد 300 هزار نفر، به منبع عظیم درآمد دسترسی پیدا می‌کند و از این طریق می‌توان آموزش عالی در این کشور را به عنوان صنعت آموزش عالی تشبیه کرد که هر سال این منبع درآمدهای قابل توجهی را نصیب کشور ژاپن می‌کند. از سوی دیگر، دانشجویان بین المللی بعد از فراغت از تحصیل کشور ژاپن را ترک گفته و دولت ژاپن از این نظر نیز در ایجاد شغل مسئولیتی را در قبال فارغ التحصیلان احساس نمی‌کند. سیاست دولت ژاپن در مورد بین المللی کردن دانشگاه‌های آن کشور و خروج دانشجویان از ژاپن، سیاستی است که می‌تواند به این و یا اشکالی شبیه به آن مور توجه سیاستگذاران و برنامه ریزان آموزش عالی در ایران قرار گیرد.
نظر شما :