برگزاری سخنرانی های علمی مرکز منطقه ای اطلاع رسانی علوم و فناوری به مناسبت هفته ی پژوهش

به گزارش اداره روابط عمومی و همکاری های علمی بین المللی پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC) و مرکز منطقه ای اطلاع رسانی علوم و فناوری، به مناسبت هفته پژوهش از تاریخ های 16 تا 19 آذرماه 1392 در محل سالن کنفرانس مرکز منطقه‌ای اطلاع‌رسانی علوم و فناوری، سخنرانی های علمی برگزار گردید.

اولین سخنرانی با عنوان «تاریخچه رمزنگاری و رمزگشایی» در راستای بزرگداشت مراسم هفته پژوهش و با مدیریت گروه پژوهشی زبانشناسی رایانه‌ای مرکز منطقه ای برگزار شد. در این سخنرانی، دکتر فاطمه احمدی نسب به ارائه توضیحی کوتاه در رابطه با تاریخچه و خاستگاه رمزنگاری و رمزگشایی در نقاط مختلف جهان پرداخت. وی با تشریح دستاوردهای دانشمندان اسلامی و ایرانی، اروپایی و آمریکایی در حوزه رمزگشایی و توصیف انواع کد و رمز، نقش این حوزه از دانش را در تاریخ جهان و تأثیرگذاری بر جنگهای جهانی اول و دوم و تغییر نتایج آن نشان داد. در ادامه، انواع مختلفی از رمزنگاری با ارائه مثالهایی ساده آموزش داده شد. در پایان به نقش و اهمیّت رمزنگاری در حفظ اطلاعات و انتقال امن داده‌ها و ضرورت پرداخت بیش از پیش به این حوزه از دانش با توجه به دستاوردهای عظیم در حوزه فناوری‌های جدید اطلاعات اشاره شد.

همچنین، در تاریخ 17/9/92 سخنرانی علمی با عنوان "بازیابی نام نویسندگان با جستجوی اشکال مختلف نوشتاری آنها" در محل مرکز منطقه ای اطلاع رسانی علوم و فناوری برگزار گردید. در این سخنرانی که توسط شاپوررضا برنجیان عضو هیأت علمی گروه زبانشناسی رایانه ای در مرکز منطقه ای اطلاع رسانی علوم و فناوری ارائه گردید، ضمن پرداختن به تاریخچه ی مختصری از شیوه های نام گذاری اسامی در جمهوری اسلامی ایران، عوامل موثر در این حوزه برشمرده شد. در این سخنرانی شیوه ی چیدمان اسامی کوچک و نام خانوادگی به ویژه اسامی مرکب به طور خاص تشریح گردید و در نهایت نرم افزار تولید شده جهت بازیابی اسامی نویسندگان معرفی شد. اطلاع رسانی گردید که نرم افزار مربوطه قادر است تنوع نگارش اسامی نویسندگان ایران را شناسایی نماید و از این طریق افزایش بازیابی اطلاعات را سبب گردد. ضمناً مشخص گردید که نرم افزار ساخته شده قادر است به فهرست نویسان در درونداد اطلاعات اسامی نویسندگان یاری برساند. شیوه های رفع ابهام نیز در این نرم افزار بکار گرفته شده و مثلاً در زمانی که دو نویسنده متفاوت با یک نام وجود داشته باشد با استفاده از ابزار و امکانات جانبی مانند اطلاعات وابستگی سازمان، کاربر قادر خواهد بود نسبت به شناسایی یا انتخاب اطلاعات مورد نظر اقدام نماید.

در تاریخ 18 آذر ماه 1392، سخنرانی علمی با عنوان" تاریخ خط" برگزار گردید. در این سخنرانی دکتر محمدرضا فلاحتی قدیمی فومنی ضمن ارائه ی تاریخچه ای مختصر از خط، نظام های نوشتاری از نظر مختصات و کاربرد معرفی نمود. ضمناً با نگاهی به خط فارسی امروز، برخی از دغدغه های اساسی زمینه کاربرد خط فارسی در نظام های ذخیره و بازیابی اطلاعات برشمرده شد. از جمله مباحث دیگر مطرح در این سخنرانی مسئله ی فارسی نویسی اسامی نویسندگان خارجی بود که سبب ایجاد معادل های موازی متعدد در خط فارسی امروز گردیده است. برخی از علل پیدایش این گونه معادل های موازی برشمرده شد و اطلاع رسانی گردید برای رفع این نقیصه تحقیقی در این حوزه از سوی سخنران در دست اقدام است تا با شناسایی الگوهای منطبق بر مختصات زبان فارسی، نرم افزاری جهت برگردان خودکار اسامی تهیه شود. ضمناً در بخش پایانی سخنرانی، کاربرد علایم، اختصارات و نشانه ها در حوزه ی یادداشت برداری (در مبحث ترجمه ی شفاهی) به اختصار تشریح گردید و حاضران با 7 الگوی یادداشت برداری و چند شیوه ی رایج ساخت علایم اختصاری و نشانه ها در ترجمه ی شفاهی آشنا شدند.

همچنین، در تاریخ 19/9/92 که روز پایانی این دوره سخنرانی ها در هفته پژوهش نیز محسوب می شد دکتر ارسطوپور سخنرانی با عنوان "سازماندهی تصاویر از رویکرد نظریه آیکونولوژی: کمک به بهسازی بازیابی‏های متنی تصاویر" را ایراد کرد که در آن ضمن ارائه اطلاعاتی مقدماتی در خصوص نظریه پانوفسکی و سه مرحله تحلیل پیش‏آیکونوگرافیک، تحلیل آیکونوگرافیک و تحلیل آیکونولوژیک، به صورت اختصاصی به روش شناسی این نظریه و کاربرد آن در سازماندهی اطلاعات تصاویر اشاره گردید. همچنین در ادامه ضمن بررسی رابطه این روش شناسی با دو رویکرد شناسایی "از چه چیزی" و "درباره چه چیزی" در تصاویر، تلاش شد تا نگاه جدیدی به نحوه سازماندهی تصاویر ارائه شود. این رویکرد در نهایت کمک می کند تا نمایه سازان بتوانند با دقت بیشتری در دو حوزه "از چه چیزی" و "درباره چه چیزی" به ارائه کلیدواژه و یا توصیفگر به منظور سازماندهی تصاویر اقدام نمایند.