گزارش جایگاه کشورهای اسلامی در تولید علم دنیا/ رشد ۸ برابری کمیت تولید علم و رشد ۴ برابری سهم تولید علم در دنیا

۲۱ شهریور ۱۳۹۶ | ۰۲:۳۰ کد : ۹۶۲ اخبار آرشیوی
تعداد بازدید:۱۵۰۵
دکتر محمد جواد دهقانی رئیس پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC) در حاشیه اولین اجلاس علم و فناوری سازمان همکاری های اسلامی که طی روزهای ۱۷ تا ۲۰ شهریور ۹۶ در شهر آستانه پایتخت قزاقستان برگزار می گردد، گزارش مقایسه ای از کمیت تولید علم در سطح دنیا و کشورهای اسلامی ارائه نمودند.<br/>
گزارش جایگاه کشورهای اسلامی در تولید علم دنیا/ رشد ۸ برابری کمیت تولید علم و رشد ۴ برابری سهم تولید علم در دنیا

دکتر محمد جواد دهقانی رئیس پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC) در حاشیه اولین اجلاس علم و فناوری سازمان همکاری های اسلامی که طی روزهای 17 تا 20 شهریور 96 در شهر آستانه پایتخت قزاقستان برگزار می گردد، گزارش مقایسه ای از کمیت تولید علم در سطح دنیا و کشورهای اسلامی ارائه نمودند.

بر اساس این گزارش، ایشان اظهار داشتند: از آنجا که یکی از اهداف پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC) نشر و ترسیم نقشه علمی حوزه های مختلف علم در کشورهای جهان اسلام (OIC) و نیز ارزش گذاری کمی و کیفی مؤلفه های مختلف تولید علم در سطح کشور و کشورهای اسلامی می باشد لزوم توسعه روابط این پایگاه با کشورهای اسلامی اجتناب ناپذیر است. در این گزارش روند رشد 16 ساله (2000-2016) تولیدات علمی در دنیا بر اساس اطلاعات موجود در پایگاه بین المللی (Thomson Reuters) Clarivate Analytics مورد بررسی قرار گرفته و میزان افزایش تولیدات علمی کشورهای اسلامی و افزایش سهم این کشورها در دنیا به تصویر کشیده شده است. نتایج بررسی نشان می دهد که میزان رشد کشورهای اسلامی در شانزده سال اخیر در مقایسه با دنیا بسیار قابل توجه می باشد. میزان رشد تولید علم دنیا در این شانزده سال برابر با 77 درصد بوده در حالی که این میزان برای کشورهای اسلامی برابر با 666 درصد بوده است و این به معنای آن است که میزان رشد علم در کشورهای اسلامی بیش از هشت برابر دنیاست. همچنین سهم تولید علم کشورهای اسلامی در سال 2000 برابر8/1 درصد (یک ممیز هشت دهم) بود که در سال 2016 به 9/7 درصد (هفت ممیز نه دهم) رسیده و در حقیقت سهم کشورهای اسلامی در طول این مدت به بیش از 4 برابر افزایش یافته است. علاوه بر پرداختن به روند رشد علم، در این گزارش جایگاه کشورهای اسلامی در تولیدات علمی شش حوزه موضوعی مختلف (علوم کشاورزی، فنی و مهندسی، علوم پزشکی و سلامت، علوم انسانی، علوم طبیعی و علوم اجتماعی) نیز بررسی شده است. در حوزه علوم کشاورزی میزان رشد دنیا برابر با 72 درصد بوده در حالیکه این میزان در کشورهای اسلامی 450 درصد بوده است. در حوزه مهندسی و فنی میزان رشد دنیا برابر با 222 درصد و برای کشورهای اسلامی معادل 1053 درصد بوده است. در حوزه موضوعی علوم انسانی رشد علم دنیا منفی و معادل 6- ( منفی شش درصد) بوده در حالی که در کشورهای اسلامی این میزان برابر با 1088 درصد بوده است. در حوزه علوم پزشکی و سلامت میزان رشد تولیدات علم در دنیا برابر با 71 درصد و برای کشورهای اسلامی 543 درصد، در حوزه علوم طبیعی میزان رشد علم در دنیا 73 درصد و در کشورهای اسلامی 580 درصد و در نهایت در حوزه علوم اجتماعی میزان رشد علم دنیا برابر با 74 درصد و در کشورهای اسلامی 976 درصد بوده است.



کمیت تولید علم تنها یکی از شاخص های رشد و توسعه علمی هر کشور بوده و رشد کمیت تولید علم از شروط لازم برای توسعه علمی است، اما شرط کافی نیست. در توسعه علمی توجه و تأکید به سایر شاخص ها از جمله کیفیت تولیدات علمی و استنادات، مشارکت و دیپلماسی علمی، اثرگذاری فناورانه علم، اثرگذاری نوآورانه علم و اثرگذاری اقتصادی علم از اهمیت زیادی برخوردار است. بنابراین، تکیه صرف به کمیت تولید علم باعث توسعه علمی نخواهد شد.


نظر شما :