نتایج رتبه بندی شانگهای در سال ۲۰۲۱ اعلام شد

به گزارش مدیریت روابط عمومی و همکاری های علمی بین المللی موسسه استنادی علوم و پایش علم و فناوری (ISC)، دکتر محمدجواد دهقانی سرپرست (ISC) گفت: رتبه­بندی شانگهای یکی از معتبرترین رتبه­بندی های جهانی است که نتایج آن توسط دانشگاه شانگهای ژیائوتنگ منتشر می­شود. رتبه‌بندی شانگهای برای اولین بار در سال ۲۰۰۳، در سطح بین‌المللی منتشر شد و از آن سال به بعد به‌طور سالانه به روز می‌شود.

دهقانی اظهار داشت: در رتبه بندی منتشر شده در سال 2021 شانگهای، 1000 دانشگاه برتر جهان رتبه بندی شده اند که دانشگاه­های هاروارد و استنفورد از ایالات متحده و دانشگاه کمبریج از انگلستان به ترتیب رتبه­های اول تا سوم را از آن خود کرده اند. جمهوری اسلامی ایران در این رتبه بندی با افزایش تعداد دانشگاه ها به 11 عدد، صدر نشین کشورهای اسلامی است. کشور ترکیه با 8 دانشگاه در جایگاه دوم و کشورهای عربستان و مصر با 6 دانشگاه در جایگاه سوم قرار دارند. لازم به ذکر است حضور دانشگاه های ایران در این نظام رتبه بندی اولین بار با یک دانشگاه (دانشگاه تهران) درسال 2014 بوده است.

سرپرست ISC گفت: نتایج منتشر شده در این نظام رتبه بندی نشان می دهد  که در رتبه بندی سال 2021، دانشگاه تهران مشابه رتبه بندی سال 2020  با کسب رتبه در بازه ۴۰۰-۳۰۱ در جمع ۴۰۰ دانشگاه برتر دنیا قرار گرفته  و  میان دانشگاه های جهان اسلام  در رتبه دوم قرار گیرد. 

دانشگاه های صنعتی شریف، تربیت مدرس و علوم پزشکی تهران در بازه رتبه­ای 600-501 قرار گرفته اند.

دهقانی اظهار داشت: دانشگاه صنعتی امیرکبیر در بازه رتبه­ای 700-601 ، دانشگاه های علوم پزشکی شهید بهشتی و دانشگاه شیراز در بازه رتبه­ای 800-701، دانشگاه علم و صنعت ایران و دانشگاه تبریز در بازه رتبه­­ای 900-801 و  دانشگاه های فردوسی مشهد و علوم پزشکی ایران در بازه رتبه­ای1000-901 قرار دارند.

نتایج مقایسه ای نشان می دهد که در سال 2021 به لحاظ کیفی علم و صنعت ایران ارتقا رتبه داشته به طوری که دانشگاه علم و صنعت ایران با 100 پله ارتقا از بازه 1000-901 به بازه 900-801 رسیده است. در این بین، دانشگاه علوم پزشکی ایران نیز برای اولین بار در این رتبه­بندی حضور پیدا کرده است.

وضعیت دانشگاه های کشورهای اسلامی در رتبه بندی شانگهای

سرپرست (ISC) گفت: در رتبه بندی جهانی شانگهای سال 2021، ایران با 11 دانشگاه، ترکیه با 8 دانشگاه، عربستان و مصر با 6 دانشگاه، مالزی و پاکستان با 5 دانشگاه و کشورهای تونس، لبنان، قطر، نیجریه و عمان با یک دانشگاه در جمع هزار دانشگاه برتر دنیا حضور داشتند. براساس تعداد حضور، ایران رتبه اول را در میان کشورهای اسلامی دارد.

به لحاظ بهترین رتبه دانشگاهی، عربستان با بازه رتبه­ای 150-101 در رتبه اول و ایران و مالزی با بازه رتبه­ای 400-301 به صورت مشترک در رتبه دوم قرار دارند.

جدول زیر عملکرد دانشگاه­های کشورهای اسلامی در رتبه بندی شانگهای 2021 را نشان می­دهد.

روش شناسی رتبه بندی شانگهای

دهقانی گفت: شانگهای یکی از سه نظام معتبر رتبه­بندی در سطح بین المللی است. کیفیت آموزش، کیفیت اعضای هیئت علمی، برونداد پژوهشی و عملکرد سرانه، چهار معیار به کار برده شده در نظام رتبه بندی شانگهای است که توسط شش شاخص زیر ارزیابی می­شوند. این نظام رتبه‌بندی از شش شاخص در قالب چهار معیار جهت رتبه‌بندی دانشگاه‌ها بهره می­گیرد. این 6 شاخص عبارتند از: تعداد فارغ التحصیلان برنده جایزه نوبل یا فیلد مدال، تعداد اعضای هیئت علمی برنده جایزه نوبل یا فیلد مدال، تعداد محققان پراستناد در 21 حیطه موضوعی، تعداد مقالات منتشر شده در دو مجله Nature و Science، تعداد مقالات نمایه شده در نمایه‌نامه‌های توسعه یافته علوم و علوم اجتماعی و عملکرد دانشگاهی با توجه به اندازه سازمان.

منابع گردآوری داده در این رتبه ­بندی شامل وب سایت­های جوایز نوبل، مدال فیلدز، پایگاه­ های اطلاعاتی و اطلاعات آماری دولتی است. اطلاعات پژوهشی دانشگاه ها نیز از پایگاه استنادی WOS استخراج می شود.