جایگاه ایران و کشورهای اسلامی در تولید علم فناورانه بر اساس استناد در پروانه ثبت اختراع

به لحاظ تعداد استنادهای پروانه های ثبت اختراع به تولیدات علمی کشورهای اسلامی، کشور جمهوری اسلامی ایران رتبه دوم را به دست آورده است.

به گزارش روابط عمومی مؤسسه استنادی و پایش علم و فناوری جهان اسلام (ISC)، دکتر سید احمد فاضل زاده گفت: غالبا اثرگذاری علمی را با استناد بررسی می نمایند و شمارش استنادهای دریافتی در مدارک علمی امری رایج در مطالعات علم سنجی است. اما این استنادها در محیط های فناورانه  هم رخ می دهد که به تعبیری می توان آن را اثرگذاری علم بر فناوری در نظر گرفت.

فاضل زاده گفت: بر اساس این شاخص، می توان نتیجه گرفت که پیشرفت ها و نوآوری های فناورانه تا چه حد  بر دستاوردها و یافته ­های پژوهش های علمی استوار است.

جایگاه ایران در تولید علم فناوارنه بر اساس استناد در پروانه  ثبت اختراع

رئیس مؤسسه ISC در ادامه گفت: در بازه 10 ساله 2012 تا 2021 ، بیش از 99 میلیون مدرک علمی در سطح جهان تولید شده است که از این تعداد 1341732 مدرک در پروانه های ثبت اختراع مورد استناد قرار گرفته اند. در این بازه زمانی، 752421 مدرک علمی با وابستگی سازمانی ایران منتشر شده است که از این تعداد 13058 مدرک توسط 22248 پروانه ثبت اختراع 24984 بار مورد استناد قرار گرفته است.

نمودار 1 جایگاه ایران در تولیدات علمی فناورانه را در مقایسه با جایگاه تولیدات علمی ایران در پایگاه WoS ، در بین کشورهای جهان نشان می ­دهد. همانطور که در  این نمودار مشاهده میشود، جایگاه ایران در سال 2021 رتبه 27 بوده است اگر چه جایگاه کشور در تولیدات علمی  17 می باشد.

نمودار .1 جایگاه ایران در تولید علم فناوارانه و تولید علم در بازه ده ساله 2021-2012

جایگاه کشورهای اسلامی در تولید علم فناورانه بر اساس استناد در پروانه ثبت اختراع

وی اظهار داشت: در بازه زمانی 2021-2012 به لحاظ مجموع تولید علم فناورانه، ایران در بین کشورهای اسلامی رتبه دوم را از آن خود کرده است. کشور عربستان سعودی و ترکیه به ترتیب رتبه ­های اول و سوم را داشته اند. رتبه کشورهای اسلامی در جدول 1 زیر قابل مشاهده است. 

جدول1.  جایگاه ایران به لحاظ استناد آثار علمی در پروانه های ثبت اختراع

فاضل زاده ادامه داد: به لحاظ تعداد استنادهای پروانه های ثبت اختراع به تولیدات علمی در کشورهای اسلامی در بازه زمانی  2021-2012 ، ایران با 8884 استناد از پروانه های ثبت اختراع رتبه دوم را پس از عربستان به دست آورده است. نمودار 2 تعداد استنادهای پروانه های ثبت اختراع به تولیدات علمی  را در بین کشورهای اسلامی که بیشترین استناد را دریافت کرده اند نشان می ­دهد.  

نمودار2. جایگاه کشور های پیشرو اسلامی  به لحاظ استناد آثار علمی در پروانه های ثبت اختراع